تحلیلها از پدیدۀ رؤیا در قرآن کریم و فرهنگ اسلامی
نویسندگان
چکیده مقاله:
پدیدۀ رؤیا حقیقتی است که انسان در حیات خویش دایم آن را تجربه می‌کند. خواب دیدن، رویارویی مداوم انسان با مناظری است گاه فرح بخش و گاه جان‌سوز. بدین سان، در فرهنگهای مختلف از دیرباز بحثهای مختلفی در تحلیل ماهیت آن پی گرفته شده است؛ همچنان که از دیرباز، برخی تطابق رؤیا با واقع را موضوعی شایان تأمل شناخته، و برخی دیگر نیز، واقع‌نمایی رؤیا را انکار نموده‌اند. بحث در بارۀ رؤیا در فرهنگ اسلامی هم سابقه‌ای کهن دارد. قرآن کریم به‌روشنی در بارۀ اقسام این پدیده بحث نموده، و میان رؤیاهای صادقه و خوابهای پریشان تمایز نهاده است. به همین ترتیب، ضمن یادکرد برخی کارکردهای رؤیا و حکمت الاهی از خَلق آن، از رؤیا به مثابۀ نشانۀ خدا، و از رؤیای انبیای الاهی همچون گونه‌ای از وحی و دریافت پیام از خداوند یاد نموده است. پابه‌پای این اشارات و تصریحات قرآنی، عالمان مسلمان هم از دیرباز به تحلیل این پدیده توجه نشان داده، و در بارۀ آن از جهات و زوایای مختلف بحثهایی مطرح کرده‌اند. بناست که در این مطالعه، نگرشهای رایج به رؤیا در فرهنگ اسلامی و جایگاه آن در متون بنیادین این فرهنگ، بازکاوی شود.
منابع مشابه
فرهنگ نیایش در قرآن کریم
آیات بسیاری از قرآن کریم عهده دار خطاب بندگان به خدا یا گفتگوی قشرهای مختلف مردم با خداست. این خطاب ها و گفتگو ها غالبا با الفاظ ( رب ) و (ربنا ) آغاز شده اند. نیایش های قرآنی از حیث محتوا بر سه قسم است: الف) نیایش های درخواستی و مطالبانه، ب) اعتراف آمیز و معترفانه، ج) شکوه آمیز و معترضانه. در این پژوهش با اشاره به انواع نیایش های قرآنی محتوای اغلب آنها در جدولی فهرست شده اند.
متن کاملمنابع فرهنگ متعالی از منظر قرآن کریم
اصلاح فرهنگ موجود و تلاش برای ایجاد فرهنگ مطلوب لازمة هر گونه برنامه تحوّل‌آفرین برای رشد بشر است و یکی از مهم‌ترین گام‌ها در این زمینه بکارگیری منابع مناسب برای تأثیر در فرهنگ می‌باشد. این پژوهش با روش تحلیلی ـ استنباطی جهت استنباط از قرآن کریم و با مطالعة کتابخانه‌ای جهت بهره‌گیری از دیدگاه‌های برخی از صاحب‌نظران در زمینة فرهنگ و مفسّران قرآن کریم به گونه‌شناسی منابع فرهنگ مطلوب از دیدگاه این ک...
متن کاملتبیین مؤلفه‌های فرهنگ سازمانی اسلامی در پرتو اصول عقاید برگرفته از آیات قرآن کریم
هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی مؤلفه‌های فرهنگ سازمانی اسلامی در پرتو اصول عقاید برگرفته از آیات قرآن کریم و در ادامه، طراحی ابزار استاندارد برای سنجش این مؤلفه‌ها در سازمان انجام شد. روش: جامعۀ آماری این تحقیق، خبرگان مذهبی و فقهای برگزیدۀ دینی بودند که از بین آنها، پنج نفر برای‌گردآوری اطلاعات در مرحلۀ اول (مصاحبه عمیق و تشکیل گروههای کانونی) و 10 نفر در مرحلۀ دوم (توزیع پرسشنامه و تست روایی ...
متن کاملبازخوانی آرزوهای بازدارنده از فرهنگ متعالی در قرآن کریم
هدف: هدف این پژوهش، بررسی دیدگاه قرآن در رابطه با مقولۀ آرزوهای غیر حقیقی یا به عبارتی؛ آرزوهای بازدارندۀ انسان از فرهنگ متعالی است. روش: روش مورد استفاده در این تحقیق، روش توصیفی از نوع تحلیل اسنادی است. یافته‌ها: یافته‌های به دست آمده از تحقیق، گویای آن است که قرآن کریم نسبت به مقولۀ آرزو، نگاهی مستقل داشته، با دسته‌بندی محتوایی آرزوهای انسانی به دو گروه آرزوهای سازنده و بازدارنده، آنها را ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 18 شماره 51
صفحات 78- 98
تاریخ انتشار 2012-08-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023